Dar Kanal (Spinal Stenoz) Nedir?

Dar Kanal Teşhisi Aldınız mı? İlk Yapmanız Gerekenler

Yürürken birkaç yüz metrede bir durup dinlenme ihtiyacı hissediyorsanız ve özellikle yaşla birlikte hareketleriniz kısıtlanmaya başladıysa, bu durum dar kanal hastalığı (spinal stenoz) belirtisi olabilir. Peki bu hastalık nedir, kimlerde görülür ve ameliyatsız tedavi mümkün müdür?
Op. Dr. Murat Karakuş’un anlattıklarına dayanarak dar kanal hastalığını adım adım ele aldık.

Dar Kanal (Spinal Stenoz) Nedir?

Dar kanal hastalığı, omurga kemikleri ve eklemleri arasındaki kanalın zamanla daralması sonucu omurilik veya sinir kökleri üzerine baskı oluşmasıdır. Genellikle 60’lı yaşlardan itibaren görülmeye başlayan bu durum, yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak gelişir.

Yıllar içinde disk dokusu suyunu kaybeder, kemiklerde ve bağ dokularda kireçlenmeler oluşur. Aynı zamanda bel kayması da tabloya eklendiğinde omurilik kanalında ciddi bir daralma meydana gelir. Aslında dar kanal, çoğu zaman üçlü bir kombinasyonun ürünüdür:

• Bel fıtığı

• Dokularda kireçlenme

• Bel kayması

Bu üçlü bir araya geldiğinde omurilik kanalının iç çapı azalır ve sinirler sıkışmaya başlar.

Dar Kanal Belirtileri Nelerdir?

Dar kanal hastalığının belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak bazı bulgular oldukça karakteristiktir. En sık görülen belirti “vitrin hastalığı” olarak bilinen yürüme sırasında sık sık durma ihtiyacıdır.

Başlıca belirtiler şunlardır:

• Yürürken belli bir mesafeden sonra (örneğin 100–500 metre) durup dinlenme ihtiyacı duyma

• Belde veya bacaklarda özellikle yürümeyle artan ağrı, uyuşma, karıncalanma hissi

• Oturunca veya öne eğilince ağrıların belirgin şekilde hafiflemesi

• İleri vakalarda kısa mesafelerde bile yürüyememe

• Nadir durumlarda bacaklarda kuvvet kaybı ya da idrar–dışkı kontrolünde sorun yaşanması

Dar kanalın en tipik özelliği, ağrıların yürürken artması, dinlenince azalmasıdır. Bu durum, omurilik kanalının daralması sonucu sinirlerin hareket sırasında sıkışmasından kaynaklanır.

Hastalar çoğu zaman “Eskiden kilometrelerce yürürdüm, şimdi birkaç yüz metrede bacaklarımda yanma başlıyor, durunca rahatlıyorum.” şeklinde şikâyet eder.

En Belirgin Belirti: “Vitrin Hastalığı”

Dar kanal hastalığında en tipik belirti, yürürken sık sık durma ihtiyacıdır. Hasta eskiden rahatlıkla yürüyebilirken zamanla 300–500 metrede bir, hatta bazen 100 metrede bir durup dinlenme ihtiyacı duyar.

Bu durum özellikle yaşlılarda “vitrin hastalığı” olarak bilinir. Çünkü yürürken sık sık durdukları için sanki vitrinlere bakıyorlarmış gibi görünürler. İleri evrelerde ise durum günlük yaşamı da etkiler. Bazı hastalar, ev içinde salondan mutfağa geçmekte bile zorlanabilir.

 Kireçlenme kaynaklı oluşan dar kanal

Dar Kanal Hastalığında Tedavi Yöntemleri

Dar kanal teşhisi alan birçok kişi, “Ameliyat şart mı?” sorusunu sorar. Oysa Op. Dr. Murat Karakuş’un da vurguladığı gibi, hastaların büyük çoğunluğu ameliyata gerek kalmadan tedavi edilebilir. Panik yapmadan doğru adımları atmak çok önemlidir.

Ameliyatsız Tedavi Seçenekleri

Eğer bacaklarda ileri derecede kuvvet kaybı ya da büyük–küçük abdest kontrolünde sorun yoksa, ameliyatsız dar kanal tedavileri ön plandadır.

Nükleoplasti yöntemi bunların başında gelir. Bu işlemde iki omurga arasındaki disk dokusuna özel bir iğneyle girilir. Lazer, radyofrekans veya ozon gibi yöntemlerle disk içindeki basınç azaltılır. Disk dokusu büzülerek küçülür ve sinir kökü üzerindeki baskı hafifler.

Bazı durumlarda bu işleme ek olarak, arka faset eklemlere radyofrekans tedavisi de uygulanabilir. Bu kombinasyon, kanal içindeki basıncı azaltarak ağrıların belirgin şekilde hafiflemesini sağlar.

İşlem Sonrası Süreç

Bu yöntemlerin en önemli avantajı; dikişsiz, kanamasız ve kısa sürede uygulanıyor olmasıdır. İşlem yaklaşık yarım saat ile bir saat arası sürer. Hasta birkaç saat gözlem altında kaldıktan sonra aynı gün evine döner. Genellikle 3–5 gün sonra günlük yaşamına geri dönebilir.

Ameliyatsız Dar Kanal Tedavisinin Avantajları

“Dar kanal teşhisi aldım… Peki şimdi ne olacak?”
Bu soru, belinde ya da bacaklarında ağrı hisseden pek çok kişinin ilk aklına gelenlerden biri. Eskisi gibi rahat yürüyememek, her birkaç yüz metrede bir durup dinlenme ihtiyacı… Hepsi hayat kalitesini ciddi şekilde etkiliyor. Tam bu noktada çoğu insanın zihninde beliren büyük soru şu: “Ameliyat mı olacağım?”

Aslında hayır. Lomber dar kanal yani omurilik kanal daralması yaşayan pek çok kişi, ameliyata gerek kalmadan rahatlayabiliyor. Çünkü artık cerrahi dışı, modern ve etkili yöntemler var. Peki bu ameliyatsız dar kanal tedavilerinin avantajları neler, neden birçok hasta önce bu yolu deniyor?

Lomber Dar Kanal Egzersizleri

Egzersizler, omurilik kanalı içindeki basıncı azaltmaya, sinir sıkışmasını hafifletmeye ve kasların destek gücünü artırmaya yardımcı olur. Ancak her egzersiz herkese uygun değildir. Bu nedenle hareketlere başlamadan önce mutlaka bir beyin ve sinir cerrahı veya fizik tedavi uzmanından onay alınmalıdır.

1. Dizleri Göğse Çekme (Kanalı Geçici Olarak Genişletme Hareketi)

Sırt üstü uzanın. Bir veya iki dizinizi yavaşça göğsünüze doğru çekin. Belinizin yere tamamen temas etmesine dikkat edin. Bu pozisyonda 20–30 saniye kadar kalıp gevşeyin. Günde 2–3 kez tekrarlanabilir.

Bu egzersiz, belde kanal daralması olan kişilerde sinir köklerine binen yükü azaltarak kısa süreli rahatlama sağlayabilir.

2. Pelvik Tilt (Bel Kavisini Azaltma Egzersizi)

Sırt üstü yatın, dizler bükülü olsun. Karın kaslarınızı hafifçe sıkarak belinizi yere doğru bastırın. Bu sırada kalçalarınızı hafifçe yukarı kaldırın. 5 saniye bu pozisyonda kalıp gevşeyin. 10–15 tekrar yapabilirsiniz.

Bu hareket, bel kavsini azaltarak lomber omurilik kanalını geçici olarak rahatlatır.

3. Kedi – Deve Hareketi

Diz ve elleriniz üzerinde “masa pozisyonu” alın. Nefes verirken sırtınızı yukarı doğru kamburlaştırın (kedi pozisyonu), nefes alırken sırtınızı düzleştirin (deve pozisyonu). 10 tekrar yeterlidir.

Bu egzersiz, omurga esnekliğini artırır ve sinir kökleri üzerindeki baskıyı azaltabilir.

4. Öne Eğilme Egzersizi (Sandalyede)

Bir sandalyeye oturun. Yavaşça öne doğru eğilin, ellerinizi yere doğru uzatın. Bu pozisyonda 20–30 saniye kalın, sonra dik pozisyona dönün.

Lomber dar kanalı olan birçok kişi, öne eğildiğinde ağrılarının azaldığını fark eder. Bu hareket de kanal içinde geçici bir genişleme sağlar.

Egzersizlerde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Lomber dar kanal egzersizleri düzenli yapılmadığında kalıcı fayda sağlamaz. Ancak yanlış veya kontrolsüz yapılan hareketler de ağrıları artırabilir. Bu nedenle:

Hareketleri ani ve zorlayıcı şekilde yapmayın.

Ağrıyı artıran bir egzersizi hemen bırakın.

Günde kısa sürelerle başlayıp zamanla artırın.

Yalnızca uzmanınızın önerdiği egzersizleri uygulayın.

Egzersizler, tek başına dar kanalı ortadan kaldırmaz ancak yürüyüş kapasitesini artırabilir, ağrıları azaltabilir ve ameliyatsız tedavilerden daha iyi sonuç alınmasına yardımcı olabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Belde kanal daralmasına ne iyi gelir?

İlk akla gelen şey ameliyat olsa da, aslında her dar kanal hastasının ameliyat olması gerekmiyor. Bel kaslarını güçlendiren hafif egzersizler, kilo kontrolü, düzenli yürüyüş ve uygun fizik tedavi yöntemleri birçok kişide şikâyetleri azaltabiliyor. Ayrıca nükleoplasti ve radyofrekans gibi ameliyatsız yöntemler, sinir üzerindeki baskıyı hafifletmede oldukça etkili olabiliyor. Uzun süreli oturmalardan kaçınmak ve kambur pozisyonda çalışmamak da günlük rahatlama sağlayabilir.

Ameliyatsız Yöntemler İle kanal tedavisi olanların yorumları nasıl?

Bu işlem sonrasında iyileşme süreci biraz daha uzun olabiliyor ama başarılı uygulamalarda hastalar “Yıllardır yaşamadığım bir rahatlama hissettim” diyebiliyor. Bazı hastalarda geçici uyuşmalar ya da hafif ağrılar devam edebilse de bu durum çoğu zaman birkaç hafta içinde azalıyor.

Belde kanal daralması belirtileri nelerdir?

En bilinen belirti, yürürken sık sık durma ihtiyacıdır. Hastalar genellikle “Biraz yürüyünce bacaklarımda yanma başlıyor, durunca rahatlıyorum” diye tarif eder. Bunun dışında bel ve bacaklarda ağrı, uyuşma, karıncalanma, uzun süre ayakta duramama ve ileri vakalarda idrar-dışkı kontrolünde sorunlar görülebilir. Bu belirtiler yavaş ilerlediği için birçok kişi başta yaşlılığa bağlar ama bu tablo “dar kanal”ın habercisidir.

Mikrocerrahi ile dar kanal ameliyatı nedir?

Mikrocerrahi, klasik açık ameliyata göre daha küçük kesilerle yapılan, dokulara minimum zarar veren bir yöntemdir. Mikroskop yardımıyla daralan bölge genişletilir ve sinir üzerindeki baskı azaltılır. Bu yöntemin avantajı, iyileşme süresinin kısa olması ve hastaların çoğunun birkaç gün içinde ayağa kalkabilmesidir. Özellikle yaşlı hastalarda daha konforlu bir seçenek olarak tercih edilebiliyor.

Belde kanal daralması egzersizleri nelerdir?

Egzersizler dar kanal tedavisinde önemli bir yer tutar. Dizleri göğse çekme hareketi, sırt üstü pozisyonda pelvik tilt egzersizleri veya öne eğilme pozisyonları omurilik kanalındaki basıyı hafifletebilir. Bu hareketler düzenli yapıldığında yürürken hissedilen ağrının azaldığı birçok çalışmada gösterilmiştir. Tabii her egzersizin kişiye özel planlanması gerekir; bu yüzden önce bir fizik tedavi uzmanına danışmak en doğrusudur.

Omurilik kanal daralması ameliyatı fiyatı ne kadar?

Ameliyatın fiyatı; hastanenin niteliğine, ameliyatın mikrocerrahi mi yoksa açık yöntemle mi yapılacağına, ek tedavi ihtiyaçlarına göre değişir. 2025 yılı itibarıyla özel hastanelerde fiyatlar genellikle birkaç farklı kalemde hesaplanıyor. En doğru bilgi, muayene sonrası kişiye özel hazırlanan tedavi planıyla netleşir. SGK veya özel sigortalar da bazı durumlarda masrafların bir kısmını karşılayabiliyor.

Dar kanal teşhisi koyulduysa endişelenmeyin! Erken tanı ve ameliyatsız yöntemlerle günlük hayatınıza hızla dönebilirsiniz. Şikâyetlerinizi ertelemeden uzman bir değerlendirme almak için randevu oluşturun.