3.Seviye Bel Fıtığı Nedir? Evreler, Ameliyat ve Merak Edilenler

3. Seviye Bel Fıtığı Nedir?

Bel fıtığı, omurgadaki disklerin dış katmanlarının yırtılıp içindeki jölemsi dokunun dışarı taşmasıyla sinirlere baskı yapmasıdır. Bu durum evrelere ayrılır ve 3. seviye bel fıtığı (tıpta ekstruzyon) olarak bilinen aşama, disk kapsülünün tamamen yırtıldığı, fıtık dokusunun dışarı çıkıp sinir köküne ciddi şekilde baskı yaptığı evredir.

Bu seviyede genelde:

Belden kalçaya ve bacağa yayılan şiddetli ağrı,

Uyuşma, karıncalanma, his kaybı,

Kas gücü zayıflığı,

Uzun süre oturup kalkmada zorluk görülür.

şikayetler sık görülür. Genelde ağrı kesiciler ve istirahat tek başına yeterli olmaz. Fizik tedavi, enjeksiyon ve uygun hastalarda nükleoplasti gibi minimal invaziv yöntemler düşünülebilir.

Bel Fıtığı Evreleri Nedir?

Bel fıtığı (lomber disk hernisi) aslında omurga disklerinin dejenere olması, dış katmanlarının zayıflayıp iç çekirdeğin dışa taşmasıdır. Bu taşma derecesine göre 4 evrede incelenir:

Protrüzyon (1. Seviye): Disk hafifçe dışa doğru çıkıntı yapar ama yırtılmaz.

Prolapsus (2. Seviye): Diskin dış lifleri zayıflar ve jöle kıvamındaki iç kısım daha belirgin şekilde taşar.

Ekstruzyon (3. Seviye): Disk kapsülü tamamen yırtılır ve iç materyal dışarı fıtıklaşır.

Sekestrasyon (4. Seviye): Kopan disk parçası omurga kanalında serbestçe dolaşır. Bu, bel fıtığının son evresi olarak kabul edilir.

Evre	Tıbbi Terim	Disk Durumu	Sinir Üzerindeki Etki	Belirtiler	Tedavi Yaklaşımı
1. Seviye	Protrüzyon	Disk hafif dışa çıkıntı yapar, yırtık yok	Sinirler hafifçe baskı altında olabilir	Hafif bel ağrısı, genellikle kısa süreli	Dinlenme, ilaç, fizik tedavi
2. Seviye	Prolapsus	Disk dış lifleri zayıflar, jöle kıvamındaki madde taşar	Sinir kökünde orta derecede baskı	Bel ve bacağa yayılan ağrı, uyuşma	Fizik tedavi, ilaç, enjeksiyon, nükleoplasti düşünülebilir
3. Seviye	Ekstruzyon	Disk kapsülü tamamen yırtılır, materyal dışarı çıkar	Sinir köküne ciddi baskı	Şiddetli ağrı, uyuşma, kas güçsüzlüğü	Nükleoplasti ve ileri vakalarda cerrahi gerekebilir
4. Seviye	Sekestrasyon	Kopan disk parçası serbest halde omurilik kanalında dolaşır	Sinirler ağır baskı altında, felç riski var	Şiddetli ağrı, his kaybı, idrar/dışkı kontrolü kaybı	Doktor görüşmesi ile en uygun tedavi yöntemi seçilmeli

Bel Fıtığının Son Evresi Nedir?

Bel fıtığının son evresi, tıpta sekestre disk hernisi olarak bilinir. Bu evrede diskten kopan parça omurilik kanalında bağımsız şekilde hareket edebilir. Bu durum sinirlere ciddi baskı yaparak idrar ve dışkı kaçırma, bacaklarda güçsüzlük gibi acil belirtilere yol açabilir. Sekestre disk genelde cerrahi tedavi gerektirir.

L3-4, L4-5 ve L5-S1 Ne Demektir?

Bel fıtığı raporlarında sıkça L3-4, L4-5 veya L5-S1 gibi kısaltmalar görürsünüz. Bunlar, fıtığın hangi omurlar arasında yer aldığını gösterir.

L3-4 fıtığı: 3. ve 4. bel omuru arasındaki diskte fıtık vardır.

L4-5 fıtığı: 4. ve 5. bel omuru arasındadır. En yaygın görülen seviyedir.

L5-S1 fıtığı: Bel omurgasının alt ucunda, 5. bel omuru ile sakrum (kuyruk sokumu) arasındadır.

Her seviyenin baskı yaptığı sinir kökü farklıdır. Örneğin L4-5 fıtığında ağrı kalçadan bacağa yayılırken, L5-S1’de daha çok topuk ve ayak parmaklarına kadar vurabilir.

3. Seviye Bel Fıtığı İçin En Mantıklı Adım

Özetle, 3. seviye bel fıtığı, sinir kökünü ciddi baskı altına alarak yaşam kalitesini düşüren bir tablodur. Ama bu durumun tek çözümü büyük bir ameliyat değildir!
Gelişen teknoloji sayesinde nükleoplasti gibi minimal invaziv yöntemlerle hem sinir basısı azaltılabilir hem de kişi kısa sürede normal hayatına geri dönebilir.

Tabii ki bu işlemin uygunluğu mutlaka bir beyin ve sinir cerrahı tarafından detaylı MR değerlendirmesiyle belirlenmelidir.

Nükleoplasti Yöntemi İle Bel Fıtığı Tedavisi

Özellikle 2. ve 3. evre bel fıtığında, klasik cerrahiye gerek kalmadan uygulanan modern yöntemlerden biri nükleoplastidir. Bu işlemde disk içine yerleştirilen özel bir elektrot ile radyofrekans enerjisi kullanılarak fıtık dokusunun hacmi küçültülür, sinir üzerindeki baskı azaltılır.

Nükleoplastinin Avantajları:

Genel anestezi gerekmez.

Kesi veya dikiş yoktur.

Hastanede uzun süre yatmaya gerek kalmaz.

Günlük yaşama dönüş hızlıdır.

Tabii ki her vaka için uygun olmayabilir. Bu yüzden mutlaka uzman beyin ve sinir cerrahına danışmak gerekir.

Nükleoplastinin Avantajları:

 Genel anestezi yok — lokal anesteziyle uygulanır.
 Kesi yok — dikiş izi kalmaz.
 Aynı gün ayağa kalkarsınız, hastanede yatış gerekmez.
 Ameliyat travması yoktur, dokuya minimum müdahale yapılır.
 Günlük hayata çok hızlı dönersiniz.

3 seviye bel fıtığı, disk kapsülünün tamamen yırtılıp sinir köküne ciddi baskı yaptığı aşamadır.

Bel fıtığının son evresi (4 seviye), kopan disk parçasının omurga kanalında serbestçe hareket etmesidir.

L3-4, L4-5 ve L5-S1, fıtığın hangi omur seviyesinde olduğunu belirtir.

İlerlemiş fıtık vakalarında ameliyat gerekebilir; ancak nükleoplasti gibi minimal invaziv yöntemler de uygun hastalarda etkili bir seçenektir.

Bel fıtığı şikayetiniz varsa erken teşhis ve doğru tedavi planlaması ile kalıcı hasar oluşmadan yaşam kalitenizi koruyabilirsiniz.

SIKÇA SORULAN SORULAR

3. seviye bel fıtığı ameliyat şart mı?
Hayır. Her 3. seviye fıtık ameliyat gerektirmez. Uygun hastalarda nükleoplasti gibi modern yöntemlerle cerrahiye gerek kalmadan tedavi mümkündür.

 Nükleoplasti nasıl uygulanır?
Disk içine yerleştirilen özel bir iğneyle radyofrekans enerjisi verilir, fıtık dokusu küçültülür. İşlem lokal anesteziyle yapılır, kesi ve dikiş yoktur.

 Nükleoplasti kalıcı çözüm mü?
Doğru hasta seçimi yapılırsa ve doktor önerilerine uyulursa nükleoplasti uzun vadeli rahatlama sağlar. Tekrar riskini azaltmak için yaşam tarzı önemlidir.

 İşlemden sonra ne zaman normal hayata dönerim?
Genelde aynı gün taburcu olunur. Hafif tempolu yürüyüşlerle iyileşme hızlanır. Tam günlük aktiviteye dönüş süresi kişiden kişiye değişir ama klasik ameliyata göre çok daha kısadır.

 Nükleoplasti her fıtığa yapılır mı?
Hayır. 4. seviye (kopmuş parça) gibi ileri vakalarda açık cerrahi gerekebilir. Nükleoplasti, özellikle 2. ve 3. seviye fıtıklar için idealdir.